Ưu nhược điểm các phương pháp điều trị vẩy nến

Vẩy nến là một bệnh da mạn tính do viêm và chưa thể chữa khỏi hoàn toàn. Bệnh rất thường gặp, chiếm 2-3% dân số thế giới. Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị nhưng bệnh thường kháng trị hoặc dễ tái phát sau khi ngưng sử dụng thuôc. Các thuốc điều trị vẩy nến hệ thống trước đây như methotrexate, cyclosporin và retinoids có nhiều độc tính và tác dụng phụ nên người thầy thuốc cần phải theo dõi sát những bệnh nhân sử dụng các thuốc này. Nguyên nhân của vẩy nến hiện nay được chứng minh có liên quan đến đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào và dấu ấn của cytokine. Vì vậy, các thuốc điều chỉnh miễn dịch chọn lọc với độc tính ít hơn được xem như một thế hệ trị liệu mới trong việc kiểm soát và điều trị vẩy nến.

Mục tiêu điều trị bệnh vẩy nến hiện nay chủ yếu là:

- Ngăn cản sự xâm nhập của các tế bào T hoạt hóa từ tế bào nội mô vào thượng bì và bì;

- Ngăn cản quá trình sản xuất cytokine Th1;

- Trực tiếp kháng lại các đáp ứng của cytokine Th1;

Phương pháp điều trị vẩy nến

Vẩy nến hiện nay vẫn chưa thể chữa khỏi hoàn toàn mà chỉ làm giảm, sạch thương tổn và kéo dài thời gian tái phát. Có nhiều phương pháp điều trị và dựa vào tuổi, phái, dạng lâm sàng, vị trí sang thương cũng như sự lan tỏa của bệnh.

Điều trị tại chỗ thường được sử dụng trong vẩy nến mức độ nhẹ và trung bình. Vẩy nến mức độ trung bình và nặng có thể phải sử dụng quang trị liệu hoặc thuốc hệ thống.

Có rất nhiều thuốc được sử dụng tại chỗ trong điều trị vẩy nến. Gần đây, một số loại thuốc mới như tazaroten và tacrolimus cũng có hiệu quả trong điều trị vẩy nến.

Bảng 1: Thuốc điều trị tại chỗ

Thuốc	Ưu điểm	Tác dụng phụ
Corticoisteroid	Dễ sử dụng, tác dụng nhanh	Teo da, giãn mạch, ức chế thượng thận, dễ tái phát.
Calcipotriene	Dung nạp tốt	Có thể gây kích ứng da, tăng canxi máu.
Anthralin	Chỉ thoa 1 lần trong ngày	Nhuộm màu da, kích ứng da
Tar	Có thể dùng phối hợp với quang trị liệu	Nhuộm màu da, chàm tiếp xúc, có mùi.
Acid salicylic	Rẻ tiền, dễ sử dụng	Hiệu quả thấp, thoa nhiều lần, kích ứng da.
Tazarotene	Có thể thoa ở mặt và da non	Có thể sinh quái thai, kích ứng da

Bảng 2: Quang trị liệu

	Ưu điểm	Tác dụng phụ
UVB (Goeckerman)	Khỏi bệnh kéo dài, tỉ lệ sạch thương tổn cao.	Tổn thương da do ánh sáng, phát ban ánh sáng đa dạng, tăng nguy cơ lão hóa và ung thư da.
PUVA	Khỏi bệnh nhanh	Tổn thương da do ánh sáng, lão hóa da sớm, tăng nguy cơ

Bảng 3: Thuốc điều trị hệ thống cổ điển

Thuốc	Ưu điểm	Tác dụng phụ
Ciclosporin	Hiệu quả cao	Đắt tiền, độc thận, tăng huyết áp, ức chế miễn dịch (tăng nguy cơ nhiễm trùng và ác tính nếu điều trị PUVA trước đó)
Methotrexate	Hiệu quả	Gây quái thai, độc gan, xơ hóa phổi, ức chế tủy xương.
Acitretin	Hiệu quả tương đối	Gây quái thai, độc gan, bất thường lipid máu, rụng tóc.
Fumaric acid ester	Hiệu quả	Giảm tế bào lympho, tăng bạch cầu ái toan thoáng qua, tăng men gan, rối loạn tiêu hóa, chứng đỏ bừng
Hydroxyurea	Hiệu quả tương đối	Gây quái thai, ức chế tủy xương, rối loạn tiêu hóa, tăng sắc tố da, rối loạn chức năng thận, loét chân và miệng.
Dapson	Rẻ tiền, hiệu quả tương đối	Dị ứng, thiếu máu tán huyết, methemoglobin huyết.

Một số thuốc mới là các thuốc tác động lên các tế bào T hoặc tế bào trình diện kháng nguyên, Cytokine tập trung chủ yếu vào các mục tiêu chuyên biệt trong phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào đang tỏ ra có hiệu quả và ít tác dụng phụ hơn

tải xuống (1) (2).jpg

Hình ảnh minh họa thuốc điều trị vẩy nến

Vẩy nến là một bệnh do phản ứng miễn dịch gây viêm. Các thuốc ức chế miễn dịch hiện nay có hiệu quả trong việc kiểm soát vẩy nến đến một mức độ nhất định nhưng cũng còn nhiều bất lợi như độc tính cao và dễ tái phát khi ngưng điều trị. Ngày nay, một công cụ hỗ trợ đắc lực cho các bác sỹ trong việc kiểm soát bệnh vẩy nến là sản phẩm Kim miễn khang là sản phẩm được nhập từ công thức bào chế và quy trình sản xuất sản phẩm Fumacel của Mỹ có hiệu quả trong phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh vẩy nến do có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh đồng thời có tác dụng giải độc giúp cơ thể bởi các thuốc tây.

Bệnh vẩy nến là bệnh tự miến mạn tính, tuy nhiên chúng ta hoàn toàn có thể sống hòa bình với bệnh nếu có phương pháp điều trị đúng đắn và chế độ sinh hoạt hợp lí.