Nội dung chính trong bài [Ẩn]

Thuốc ức chế miễn dịch là một trong những loại thuốc thường được chỉ định cho người bị lupus ban đỏ để giúp cải thiện triệu chứng bệnh nhanh chóng. Tuy nhiên, đây cũng là những loại thuốc có nhiều tác dụng phụ nên bạn cần cẩn trọng khi sử dụng và tuân theo chỉ định của các chuyên gia y tế.

Thuốc ức chế miễn dịch là gì?

Thuốc ức chế miễn dịch là thuốc giúp ức chế hệ miễn dịch. Các loại thuốc này ban đầu được sử dụng ở những người ghép tạng để ngăn ngừa quá trình thải ghép. Tuy nhiên, hiện nay, chúng cũng được sử dụng để điều trị một số bệnh tự miễn, chẳng hạn như lupus và viêm khớp dạng thấp. Ở những người bị lupus, hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô của cơ thể. Thuốc ức chế miễn dịch giúp ngăn ngừa lại quá trình này. Các thuốc ức chế miễn dịch được sử dụng để kiểm soát biến chứng bệnh lupus nghiêm trọng, ảnh hưởng đến các cơ quan chính, bao gồm thận, não, hệ tim mạch và phổi.

Các loại thuốc ức chế miễn dịch thường được sử dụng bao gồm:

- Azathioprine

- Mycophenolate mofetil

- Cyclosporine

- Methotrexate

- Leflunomide

- Cyclophosphamide

- Chlorambucil

 - Nitrogen mustard

Ưu, nhược điểm của thuốc ức chế miễn dịch điều trị lupus ban đỏ

Dưới đây là một số ưu, nhược điểm của các thuốc ức chế miễn dịch thường được áp dụng:

Azathioprine

Đây là thuốc ức chế miễn dịch chống viêm có thể làm giảm tổn thương khớp và khuyết tật ở những người mắc lupus, viêm khớp dạng thấp và các bệnh khác. 

Tác dụng phụ của thuốc là gây viêm gan, viêm tụy, đau bụng hoặc phản ứng dị ứng giống như cúm. Mặc dù có hiệu quả trong điều trị triệu chứng lupus nhưng việc sử dụng lâu dài loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư. 

Mycophenolate mofetil

Đây là một thuốc ức chế miễn dịch được sử dụng cho người bị lupus có dấu hiệu của bệnh thận. 

Thuốc làm suy yếu hệ thống miễn dịch của bạn và gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm đau bụng, buồn nôn, nôn và tiêu chảy. Nhức đầu, chóng mặt, mất ngủ và run, phát ban da có thể phát sinh nhưng ít gặp hơn. Loại thuốc này cũng làm giảm số lượng tế bào trong máu của bạn, do đó, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Bên cạnh đó, việc giảm các tế bào hồng cầu có thể dẫn đến thiếu máu, khiến bạn mệt mỏi hoặc dễ bị bầm tím.  Ngoài ra, nếu bạn đang mang thai, sắp mang thai hoặc đang cho con bú, bạn sẽ được khuyên ngừng dùng thuốc do nguy cơ dị tật bẩm sinh. 

Cyclosporine

Cyclosporine là một loại thuốc ức chế miễn dịch mạnh hoạt động bằng cách ngăn chặn chức năng của các tế bào trong hệ thống miễn dịch. Thuốc được sử dụng cho những người bị viêm thận lupus. Tuy nhiên, cyclosporine có thể độc hại đối với thận, do đó, việc sử dụng thuốc này thường được dành riêng cho các trường hợp bệnh lupus không đáp ứng với những thuốc ức chế miễn dịch khác. Cyclosporine cũng được sử dụng để điều trị vẩy nến nặng, nó giúp giảm đau, sưng trong bệnh vẩy nến hiệu quả.

Cyclosporine có thể gây ra một số tác dụng phụ. Khoảng 25% số người dùng cyclosporine phát triển huyết áp cao. Ngoài ra, nó có thể gây tăng acid uric máu. Các tác dụng phụ thường gặp khác bao gồm: Nhức đầu, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy và sưng phù ở bàn tay hoặc bàn chân. Tác dụng phụ ít phổ biến hơn bao gồm run, tăng trưởng tóc, chuột rút cơ và tê hoặc ngứa ran ở bàn tay, bàn chân. Một số người cũng có thể bị sưng nướu răng trong khi dùng cyclosporine. Cyclosporine làm tăng nguy cơ phát triển một số loại ung thư, bao gồm ung thư da. Giống như các thuốc ức chế miễn dịch khác, cyclosporin cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Cyclosporine có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng trong thai kỳ như sinh non, huyết áp cao, vì vậy, bạn không nên dùng cyclosporine nếu đang mang thai hoặc có kế hoạch mang thai.

Methotrexate

Methotrexate là một trong những loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất trong điều trị lupus để giảm đau khớp và sưng viêm đa khớp. Nó chỉ có hiệu quả nhẹ đối với các triệu chứng lupus nặng hơn liên quan đến thận, các cơ quan khác và nên được sử dụng cẩn thận ở người có những điều kiện này. 

Hầu hết mọi người dùng methotrexate không bị tác dụng phụ và nhiều tác dụng phụ nhẹ sẽ giảm theo thời gian. Các tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, ói mửa và tăng nguy cơ bị chức năng gan bất thường. Một số người bị rụng tóc khi dùng methotrexate. Ngoài ra, methotrexate có thể làm tăng sự nhạy cảm của bạn với ánh sáng mặt trời. Nếu đang mang thai, có kế hoạch mang thai hoặc đang cho con bú, bạn không nên dùng thuốc này vì nó có thể gây dị tật bẩm sinh và biến chứng trong thai kỳ. 

Leflunomide

Leflunomide được sử dụng để điều trị sưng, đau và cứng khớp do bệnh lupus ban đỏ. Tác dụng phụ thường gặp nhất là tiêu chảy, ảnh hưởng đến khoảng 1 trong 5 người sử dụng, nhưng triệu chứng này thường biến mất theo thời gian. Các tác dụng phụ khác bao gồm: Buồn nôn, khó tiêu, phát ban hoặc rụng tóc. Ngoài ra, khoảng 1 trong 10 người dùng leflunomide có xét nghiệm chức năng gan bất thường hoặc giảm số lượng tế bào hồng cầu. Phụ nữ có thai, chuẩn bị mang thai hoặc đang cho con bú nên nói chuyện với chuyên gia y tế trước khi dùng leflunomide vì nó có thể gây dị tật bẩm sinh và nhiều biến chứng khác. 

Cyclophosphamide, Chlorambucil và Nitrogen mustard

Các loại thuốc này thường được kê toa để điều trị biến chứng lupus ban đỏ ở thận, hệ thần kinh trung ương, phổi và mạch máu. Các thuốc này có nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng cho cơ thể nên bạn hãy cẩn trọng khi dùng chúng.

 Cytoxan

Cytoxan thường được dùng cho bệnh nhân lupus nặng hoặc những người không đáp ứng với các loại thuốc điều trị khác. Các tác dụng phụ của Cytoxan bao gồm: Buồn nôn, ói mửa, rụng tóc, phát ban da, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Tác dụng phụ nghiêm trọng hơn bao gồm: Giảm số lượng bạch cầu, gây vô sinh ở cả nam và nữ khi dùng trong thời gian dài. Cytoxan cũng có thể gây ra một số vấn đề về bàng quang.